ՄԱՆԿԱԿԱՆ ԷՋ

ՆՈՐ ՀԵՏԱՔՐՔՐԱՇԱՐԺ ԳԻՐՔ-ՏԵՏՐԵՐ

«Զանգակ» հրատարակչությունում օրերս լույս են տեսել ՎԱՉԱԳԱՆ Ա. ՍԱՐԳՍՅԱՆԻ «Խաղագիրք մանուկների համար» առաջին և երկրորդ գիրք-տետրերը:

Սարգսյան Վաչագան.
Խաղագիրք մանուկների համար - 1. -Եր.: Զանգակ, 2013, - 64 էջ:


Այս գիրք-տետրը ստեղծվել է առաջին դասարանի երեխաների հետ նպատակաուղղված զարգացնող պարապմունքներ անցկացնելու համար: Սույն գիրք-տետրը լրացնում է այդ խնդիրները լուծող ուսումնաօժանդակ նյութերի ցանկը: Գիրք-տետրի առաջադրանքները կատարելիս երեխաների մեջ կարող են ձևավորվել ու զարգանալ առարկաների նմանություններն ու տարբերությունները որոշելու, առարկաների էական հատկություններն առանձնացնելու, դրանք դասակարգելու, համադրելու և վերլուծելու ունակություններ և այլն:
Նախատեսված է նախադպրոցական տարիքի երեխաների, առաջին դասարանցիների, ուսուցիչների, ծնողների համար:
 
Զարգացրեք ձեր երեխաների ուշադրությունը, հիշողությունը,
տրամաբանական մտածողությունը, տարածական պատկերացումները, ստեղծագործական երևակայությունը, մատների նրբաշարժումները:

Սարգսյան Վաչագան.
Խաղագիրք մանուկների համար - 2. -Եր.: Զանգակ, 2013, - 64 էջ:

Այս գիրք-տետրում ընդգրկված են այնպիսի լեզվատրամաբանական առաջադրանքներ, հարցեր, խնդիրներ, խաղեր, որոնք լուծելու ընթացքում երեխաները մեկ անգամ ևս հետաքրքրաշարժ ձևով, ստեղծագործաբար առնչվում են երկրորդ դասարանցիների համար նախատեսված ծրագրային նյութին: 
Նախատեսված է երկրորդ դասրանցիների, ուսուցիչների ծնողների, մանկավարժության հարցերով հետաքրքրվողների համար:

 

 

ԽՈՍՈՒՄ ԵՆ ԵՐԵԽԱՆԵՐԸ

Ուղարկե´ք ձեր փոքրիկների սրամիտ խոսքերը, և լավագույնները կտպագրվեն «9-րդ հրաշալիք» թերթի էջերում, ինչպես նաև կտեղադրվեն մեր բլոգում:

***
Հնգամյա Հակոբիկն ուշադիր նայում է մորը` Արփինեին, որը տան հատակներն է լվանում, և ասում է.
– Վա՜յ, մամ ջան, էս ի՜նչ լավ ես մաքրում: Ես որ մեծանամ, մեծ տուն կունենամ, քեզ էլ կտանեմ այնտեղ, որ իմ տան հատակներն էլ էդպես լավ մաքրես:

***
Հակոբիկի քույրը` 3,5 տարեկան Մագին, ներկա էր մորաքրոջ պսակադրության արարողությանը:
Օրեր անց, հիշելով եկեղեցում տեսածը, նա ասաց.
– Կարայի ու Արտաշի հարսանիքին խայտառակ էինք լինելու: Ուրիշների թագերը դրել էին գլխներին, լավ է` չեկան էդ ուրիշները:
 

***
Նույն արարողությունից հետո Հակոբիկը, որը մոմ բռնողներից մեկն էր, վրդովված ասաց.
– Վայ, Արտաշ, Արտաշ, մոմը տվել էր ձեռքս, մի հատ չմտածեց, որ էս էրեխեն կարող ա վախենա:

***
Հեռախոսով զրուցում եմ Հակոբիկի հետ:
– Ի՞նչ ես անում, Հակոբի՛կ:
– Հեծանիվ եմ քշում ու քեզ հետ եմ խոսում:
– Ի՞նչ հեծանիվ, բա դու ասում էիր, որ հեծանիվ չունես:
– Ունեմ:
– Ի՞նչ հեծանիվ է, փո՞քր:
– Չէ՛, փոքր չի, իմ հագով ա:
 

***
Հակոբիկն ու Մագին ծնողների հետ գնացել էին մանկական զբոսայգի: Զբոսնեցին, նստեցին բազմաթիվ կարուսելներ: «Ջրային կարապներ» կարուսելից իջնելիս մայրիկն ասաց.
– Քանի անձրև չի եկել, արագ գնանք տուն:
Հակոբիկն անմիջապես արձագանքեց.
– Պիտի անպայման էս զվարճանալու օրը փչացնե՞ս…
 

***
Միասին նայում ենք Կարայի ու Արտաշեսի լուսանկարները: Երբ հասնում ենք այս մեկին, որտեղ պատկերված են նրանց ստվերներն ասֆալտին, Մագին վախեցած ձայնով բացականչում է.
– Վա՜յ, գողեր են:

***
Հակոբիկին ծանոթացրին հարևանի Ալբերտիկ և Բագրատիկ երկվորյակ եղբայրների հետ: Օրեր անց Հակոբիկը ցանկացավ կանչել եղբայրներին ու բղավեց.
– Ալբերտիկնե՜ր, եկե՜ք:

***
Էլեկտրագնացքով մեկնում ենք Սևան: Հակոբիկը ճանապարհին լուսամուտից իր քուռակի հետ արածող ձի տեսավ: Քիչ անց վստահ ասաց.
– Էն ձին ամուսնացած էր, որովհետև մոտը ձագ ուներ:
 

 ***
Մի օր Մագին չիմանալով` որդը մեջը ծիրան կծեց ու զզվեց: Այդ օրվանից նա սկսեց ծիրան չուտել: Բացատրեցինք, որ բոլոր ծիրանների մեջ չէ, որ որդ է լինում և, վերջապես, որ կան մարդիկ, որ որդ էլ են ուտում:
– Իսկ ես, օրինակ, գորտ եմ կերել,– ասաց նրա մորաքույրը:
Մագին նայեց մորաքրոջ աչքերի մեջ ու ասաց.
– Կարա՛, գորտը կանաչ ա, դրա համար քո աչքերն էլ են կանաչ:
 

***
Հակոբիկը նստած էր Կարայի գոգին: Երկար և ուշադիր նայեց նրա աչքերի մեջ ու բացականչեց.
– Կարա՜, աչքդ կանա՜չ ա: Կանաչի մեջ էլ սև ա: Վա՜յ, սևի մեջ էլ ե՜ս եմ…

***
Հակոբիկը շատ է կապված մորաքրոջ հետ: Մի օր ասում է.
– Կարա՛, Արտաշից բաժանվի, արի մեր տանն ապրի:
– Բայց ինչո՞ւ բաժանվեմ, Հակոբիկ ջան,– զարմացած հարցնում է Կարինեն:
– Լավ, արձակուրդ վերցրու, արի մեր տուն:
 

Ներկայացրեց մորաքույրը` ՀԵՂԻՆԵ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԸ

ՆՈՐ ԳԻՐՔ. «ԵՐԳՈՂ ԱՅԲՈՒԲԵՆ»

Օրերս լույս է տեսել Վաչագան Ա. Սարգսյանի հերթական հրաշալի գիրքը` «Երգող այբուբենը» (Նկարները` Խորեն Հակոբյանի. – Եր.: ՄՀՄ գրատուն, 2012.– 56 էջ):

Հայոց տառերի մասին դարերի ընթացքում բազմաթիվ բանաստեղծություններ են գրվել, երգեր հորինվել:

Համոզված ենք` քանի կա հայությունը, իսկ նա միշտ կլինի, կլինեն նաև հայոց տառերին ձոնված բանաստեղծություններ:

Այս գրքում հայոց տառերը ներկայացված են բոլորովին նոր տեսանկյունից: Այստեղ զուգակցված ներկայացված են դրանց գործառնական նշանակությունները գեղարվեստական ձևի մեջ: Ինչ-որ առումով դրանք ուսումնական բանաստեղծություններ են, որոնք շատ դեպքերում համեմվում են հումորով, հետաքրքրաշարժ մեկնաբանություններով, անսպասելի զուգորդություններով:

Բանաստեղծությունները, որոնք գրքում վերնագրված են երգեր, նախատեսված են առաջին հերթին հանրակրթական դպրոցների աշակերտների համար, թեև մեծահասակները ևս հաճույքով կկարդան այս ձոները: Դրանք կարող են օգտակար լինել ինչպես դպրոցում` զանազան հանդեսներ կազմակերպելիս, տառեր ուսուցանելիս, հայոց գրերին նվիրված միջոցառումներ, արտադասարանական աշխատանքներ կազմակերպելիս, այնպես էլ ինքնուրույն ընթերցանության համար:

Որպես օրինակ, գրքին կից ներկայացվում է «Զ» տառի երգի տեսահոլովակը: Երգի մեղեդին գրել և երգը գործիքավորել է Ներսես Մարգարյանը: Երգը կատարում է նրա ղեկավարած «Հրաշք մեղեդի» երգչախումբը: Տեսահոլովակի ռեժիսորական և օպերատորական աշխատանքներն իրականացրել է Սամվել Օհանյանը, համակարգչային ձևավորումը` Արսեն Թովմասյանը, ասմունքում է Անահիտ Նավասարդյանը:

Ահա այս գրքի բացվածքներից մեկը` «Ե» և «Զ» տառերի երգերով.

ԽՈՍՈՒՄ ԵՆ ԵՐԵԽԱՆԵՐԸ

Ուղարկե´ք ձեր փոքրիկների սրամիտ խոսքերը, և լավագույնները կտպագրվեն «9-րդ հրաշալիք» թերթի էջերում, ինչպես նաև կտեղադրվեն մեր բլոգում:

***

Երեքամյա Արամիկը խանդում էր նորածին եղբորը՝ Կարենին: Մայրը պատրաստվում էր խանութ գնալ:

– Պա՛պ, մամային մենակ մի թող, հետը գնա:

– Ինչո՞ւ, Արամիկ:

– Էնա մի անգամ թողեցիր մենակ գնաց, մի հատ Կարենչո բերեց:

***

Հագուստի շուկայում Արամիկի մայրը երկար սակարկում է վաճառողի հետ: Արամիկը մեկ նայում է վաճառողին, մեկ էլ մորը:

– Դե շուտ արեք, պրծեք, ընենց արեք, որ տակին մի հարյուր դրամանոց մարոժնու փող մնա:

Լսելով Արամիկին՝ վաճառողը միանգամից 200 դրամով իջեցրեց շորի գինը:

***

Տեսնելով Կարենին համբուրող պապին` Արամիկն ասաց.

– Այ պապիկ, ես էնա սիրում եմ Կարենչոյին, էլ դու ո՞ւր ես սիրում:

***

Գիշերվա կեսին լացի ձայնից Արամիկն արթնանում է:

– Պապ, Կարենչոն լաց ա ըլըմ, գնա նայի:

– Արամի՛կ, մաման կնայի, դու հանգիստ քնի:

– Մաման ինձ ա նայելու:

Ներկայացրեց պապիկը՝

ՀԱԿՈԲ ՄԱՆՋՅԱՆԸ

ք. Վանաձոր

ԱՄԱՆՈՐԻ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԽԱՉԲԱՌ 

ՀԱՏՈՒԿ ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ

«ՀԱՏՎԱԾ»

ԳԼՈՒԽԿՈՏՐՈՒԿ ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ 

Ներքևի չորս հատվածներից մեկը կտրված է մեծ նկարից:

Ո՞րն է այդ հատվածը:

ԽՈՍՈՒՄ ԵՆ ԵՐԵԽԱՆԵՐԸ

Ուղարկե´ք ձեր փոքրիկների սրամիտ խոսքերը, և լավագույնները կտպագրվեն «9-րդ հրաշալիք» թերթի էջերում, ինչպես նաև կտեղադրվեն մեր բլոգում:

***

Մայիսի 9-ի տոնի կապակցությամբ դպրոցում ուսուցչուհին դաս էր անցկացրել: Յոթնամյա Գրիգորը, որը ծնվել է մայիսի  1-ին, տուն դառնալով, խիստ զարմացած հարցրեց.

– Մա՛մ, բա ո՞նց է, որ ես մայիսի 1-ին եմ ծնվել, բայց մայիսի 9-ի պատերազմի մասին չեմ իմացել:

***

3,5 տարեկան Հայկը ջրով լի շիշը դատարկեց հատակին: Ես բարկացած ասացի.

– Կեցցե՛ս, տղաս:

Հայկը, խոսքս ընդունելով որպես գովեստ, ընկերուհուս՝ Անահիտի մոտ պարծեցավ.

– Տեսա՞ր, Անահիտ, ջրով կեցցե՛ արեցի:

*** 

Հայկին մանկապարտեզ տարա, չհարմարվեց, տեղափոխեցի ուրիշ մանկապարտեզ: Մի անգամ, երբ անցնում էինք հին մանկապարտեզի կողքով, Հայկին հարցրի.

– Հայկ, քեզ այս մանկապարտեզից վռնդեցի՞ն:

– Չէ՛, մամ, ավարտել եմ էս մանկապարտեզը:

 Ներկայացրեց մայրը՝ 

ՌՈՒԶԱՆՆԱ ԱԴԱՄՅԱՆԸ

Չորս տարեկան Արմենը խաղում էր շան քոթոթի հետ և հանկարծ սկսեց լիզել բազմոցը: Աստղիկ տատիկը նկատեց դա և նկատողություն արեց.

– Արմե՛ն, ի՞նչ ես անում: Բազմոցը լիզել չի կարելի, վրան վարակիչ մանրէներ կան, կհիվանդանաս:

Մի քանի օր անց տատիկը հիվանդացավ: Արմենը մոտեցավ նրան և տխուր ձայնով հարցրեց.

– Տատի՛կ, բազմոցն ես լիզե՞լ:

***

Մայրը համոզում է Արմենին հավաքել թափթփված խաղալիքները: Երբ բոլոր փաստարկներն ավարտվում են, և մայրը ձեռքն է վերցնում գոտին, Արմենը սկսում է հավաքել խաղալիքները` մռթմռթալով.

– Աստվա՜ծ իմ, էս ի՜նչ կյանք ա, էս ի՞նչ կյանք ա:

*** 

Արմենը չորեքթաթ փնտրում է իր կոշիկները: Գտնում է մեկը և սկսում ինքնիրեն խոսել.

– Որտե՞ղ է երկրորդը: Երկրորդ, երկրորդ, ես առաջինն եմ: Որտե՞ղ եք, դուրս եկեք կապի:

***

Արմենը մոր հետ հյուր էր գնացել: Տանտիրուհին նրա ափսեի մեջ ճաշ է լցնում: Արմենը փորձում է և չի ուտում: Քիչ անց տանտիրուհին նկատում է և ասում.

– Արմեն ջան, կեր, ինչո՞ւ չես ուտում:

Արմենը` հայացքը դեպի ափսեն.

– Հա՜-մո՜վ չի:

Երբ հանդիպում է մոր նախատական հայացքին` ավելացնում է.

– Հա՜-մո՜վ ա:

Ներկայացրեց պապիկը` ՍԱՐԳԻՍ ՎԱՐԴԱՆՅԱՆԸ

 ԳՏԵ´Ք ԳՈՂԵՐԻՆ 

Երկու գողեր արդեն երկար ժամանակ խուսափում են պատժից, քանի որ ոստիկանությունը նրանց չի կարողանում հայտնաբերել: Անհրաժեշտ է ձեր շտապ միջամտությունը, սիրելի՛ երեխաներ: Ուշադիր նայեք ինը կասկածյալների նկարներին և փորձեք որոշել, թե նրանցից որ երկուսն են վերադառնում գիշերային գողությունից:

ԽՈՍՈՒՄ ԵՆ ԵՐԵԽԱՆԵՐԸ

Տարոնը և նրա ուսուցչուհին` 
Անահիտ Գալոյանը

Տարոնը, նոր ստացած դասագիրքը ցույց տալով մորը, հարցրեց.

– Մա՛մ, «Հայերենի դասագիրքն» ո՞վ է գրել:

– Վաչագան Սարգսյանը:

– Քո թերթը գրո՞ղն է (նկատի ունի «9-րդ հրաշալիքը»):

– Այո՛:

– Մա՛մ, բայց լավ մարդ է, չէ՞, Վաչագան Սարգսյանը, որ հա՛մ բալիկների, հա՛մ էլ մեծերի համար է գրում: Մա՛մ, հիմա որտե՞ղ է նա:

– Երևանում:

– Որ գնանք Երևան, նրա արձանը ինձ ցույց կտա՞ս:

Ներկայացրեց ԷԼԵՈՆՈՐԱ ՊՈՂՈՍՅԱՆԸ, գ. Վարդենիկ

ՀՆԱՐԱՄԻՏ ՄՈՒԿԸ

Մուկը մի օր

Անտառի տակ

Տեսավ մի ջինջ

Վարար գետակ,

Գետակի մեջ

Ձկներ պես-պես

Լողում էին

Մեկ դեն, մեկ դես:

Նստեց ափին

Երկար նայեց

Ու այսպիսի

Մի միտք արեց.

– Թե գետակում

Այսքան ձուկ կա,

Ուրեմն այստեղ

Ձկնորս չկա,

Դե, իսկ եթե

Չկա ձկնորս,

Չի էլ լինի

Նաև մկնորս:

Հենց այստեղ էլ

Գետակի մոտ

Բույն կշինեմ

Կապրեմ անհոգ:

Ասաց, տվեց

Գլուխկոնծի,

Ուրախ-ուրախ

Անցավ գործի:

ՌԱՖԱՅԵԼ ՀԱՅՐԱՊԵՏՅԱՆ